Istnieją różne sposoby wykonywania odkładów, w zależności od celu i czasu zabiegu. Najczęściej stosuje się odkłady wiosenne, letnie i jesienne. Odkłady wiosenne wykonuje się w celu zwiększenia liczby rodzin pszczelich lub uzyskania młodych matek. Odkłady letnie wykonuje się w celu zapobieżenia rojeniu się rodzin silnych i bogatych w czerw. Odkłady jesienne wykonuje się w celu połączenia słabych rodzin lub wykorzystania nadmiaru czerwiu.
Wykonywanie odkładów wymaga od pszczelarza znajomości biologii i zachowania pszczół, a także umiejętności oceny siły i stanu rodziny pszczelej. Odkłady należy wykonywać w odpowiednich warunkach pogodowych i przy zachowaniu higieny ula. Odkłady należy również odpowiednio pielęgnować i zabezpieczać przed chorobami i pasożytami.
Odkłady są skuteczną metodą zapobiegania nastrojowi rojowemu, ponieważ zmniejszają gęstość pszczół w ulu i zmniejszają zapotrzebowanie na pokarm. Odkłady pozwalają również na uzyskanie dodatkowych rodzin pszczelich lub młodych matek, co zwiększa efektywność produkcji miodu. Odkłady są więc korzystne zarówno dla pszczół, jak i dla pszczelarza.
Odkład pszczeli - krok po kroku:
Odkłady pszczele mają wiele zalet, takich jak zapobieganie nastrojowi rojowemu, poddawanie wartościowych matek czy powiększanie pasieki.
Jak wykonać odkład pszczeli w praktyce?
Do tego celu potrzebujemy:
- skrzynki odkładowej, najlepiej w tym samym systemie co ule macierzyste,
- podkurzacza, dłuta i miotełki pszczelarskiej,
- klateczki do łapania matek lub matecznika na wygryzieniu,
- pustych ramek z węzą lub plastrów.
1. Zaczynamy od wybrania ula macierzystego, z którego chcemy stworzyć odkład. Powinien to być ul silny, zdrowy i produkcyjny, z czerwiącą matką. Otwieramy ul i upewniamy się, że spełnia te kryteria. Następnie szukamy matki i łapiemy ją do klateczki lub zostawiamy ją w ulu, jeśli chcemy stworzyć odkład ze starą matką.
2. Wyjmujemy z ula trzy ramki z czerwiem krytym i jedną ramkę z pokarmem (miodem i pierzgą). Pozostałe pszczoły z tych ramek zmiatamy do ula macierzystego. W skrzynce odkładowej umieszczamy pusty plaster lub ramkę z węzą, a następnie cztery ramki pobrane z ula macierzystego. Na końcu dodajemy jeszcze jeden pusty plaster lub ramkę z węzą.
3. Do odkładu wprowadzamy matkę pszczelą, którą wcześniej złapaliśmy do klateczki lub matecznik na wygryzieniu. Jeśli nie mamy ani jednego ani drugiego, możemy liczyć na to, że pszczoły odkładowe same wyhodują matkę, ale nie jest to pewne ani pożądane. Zamykamy skrzynkę odkładową i przenosimy ją w inne miejsce, najlepiej oddalone od pasieki co najmniej o kilka kilometrów.
4. W ula macierzystym uzupełniamy brakujące ramki pustymi plastrami lub ramkami z węzą. Możemy je umieścić naprzemiennie z pozostałymi plastrami, aby poprawić wentylację i zmniejszyć nastroj rojowy. Zamykamy ul i obserwujemy jego zachowanie.
5. Odkład pszczeli powinien być regularnie sprawdzany i dokarmiany cukrem lub syropem cukrowym, aby zapewnić mu odpowiedni rozwój i zapasy na zimę. Po kilku tygodniach możemy spodziewać się, że odkład osiągnie pełną siłę i będzie gotowy do produkcji miodu.